Sağ El Kuralı

ELEKTRİKTE SAĞ EL KULLANMANIN ÖNEMİ

Manyetik alan, hareketleri yüklerin birbirleriyle etki tepki işlemi yaparak kuvvetin kaynağına etki eden elektrik yüklerinin etrafındaki alana denir. Manyetik alanlar iki farklı türde elde edilebilir. İlk elde etme yöntemi çoğu kişinin bileceği doğal mıknatıslar yardımıyla manyetik alan oluşturmaktır. İkinci manyetik alan elde etme yolu ise herhangi bir iletkenin üzerinden akım geçirerek elde edilmektedir. İletken tel üzerinden geçen akımın oluşturacak olduğu manyetik alanın büyüklüğünü ve yönünü bulurken bazı metotlar kullanılır.

İletken Telde Manyetik Alanının Yönünü ve Büyüklüğünü Bulmak

Bir iletken tel üzerinden geçen akım aracılığıyla bir manyetik alan oluşur. Bu manyetik alanın yönünü veya şiddetini bulmak istediğimizde kullanılacak en bilen metot sağ el kuralıdır. Herhangi bir iletken telin üzerinden I akımı geçtiğini farz edelim. Tel üzerinden akım geçişi olduğundan dolayı telin etrafında N ve S kutuplarına sahip manyetik alan oluşur. İletken tel üzerinden geçen akımla doğru orantılı olarak manyetik alanın büyüklüğü tespit ederiz. Ayrıca manyetik alan telden ne kadar uzak olursa büyüklük tel ile manyetik alan arasındaki r uzaklığının karesi kadar oranla azalmaktadır.

Akım, manyetik alan ve tele uygulanan kuvvet yönü arasındaki ilişki, sağ elin avuç içinin açılması ile belirlenir. Üzerinden I akımı geçen iletken telin etrafında oluşan manyetik alanın yönünü tespit etmek için ise sağ el kuralını kullanmamız gerekiyor. Sağ elimizin başparmağı akımın aktığı yönü gösterir. Sağ elimizdeki diğer dört parmağımızı avuç içimize doğru kıvırırız. Parmaklarımızı kıvırdığımız yön ise bize manyetik alanın yönünü gösterir. Çok pratik bir yöntem olan sağ el kuralı manyetik alanın yönünü ve büyüklüğünü bulurken bize çok fazla avantaj sağlıyor. Burada önemli olan ise hangi parmağın neyi ifade ettiğini bilmemiz gerekiyor.